Johannes Hendricus Donner

De betovergrootvader van één van Nederlands bekende politici Piet Hein Donner, voormalig minister van Justitie ligt in Rijnsburg begraven aan de Sandtlaan.

Wat zijn connectie was met Rijnsburg en hoe hij hier terecht kwam, leest u hieronder.

Johannes Hendricus Donner
Johannes Hendricus Donner (Arnhem, *18 oktober 1824 – Leiden, 31 augustus 1903) was een Nederlands predikant en antirevolutionair politicus.

Hij was oorspronkelijk Christelijke Gereformeerd predikant. Van 1848 tot 1877 heeft hij het predikantschap bekleed, eerst in Ommeren (bij Buren) en vanaf 1851 in Leiden. In 1892, toen het grootste deel van de Gereformeerde Kerken opging in de Gereformeerde Kerken in Nederland, ging hij eveneens over.

In 1879 begon hij zijn politieke loopbaan. Van1879 tot 1886 zat hij in de gemeenteraad van Leiden. Vanaf 1880 zat hij tevens in de Tweede Kamer, eerst voor het kiesdistrict Leiden en vanaf 1888 voor het kiesdistrict Katwijk. Hij verliet de Tweede Kamer in 1901.

Hij pleitte in de Kamer onder andere voor herinvoering van de doodstraf, die in het ontwerp voor een nieuw Wetboek van Strafrecht niet was opgenomen. Bekender is hij echter geworden door het volgende: Op Prinsjesdag 21 september 1897 sprak de regentes Emma voor het laatst de troonrede uit. Ook was de jonge Koningin Wilhelmina voor het eerst aanwezig. Nadat de lezing was voltooid riep Donner spontaan: “Leve de Koningin”, waarna de aanwezigen een driewerf “hoera” aanhieven. Donner schiep daarmee een traditie die tot op de dag van vandaag voortleeft, zij het dat het “Leve de Koningin” sindsdien is voorbehouden aan de voorzitter van de Verenigde Vergadering.

Johannes Hendricus Donner was gehuwd met Huibertina Gijsbertha de Hoogh uit Gelderland. Zij woonden eerst op Oude Vest 181, later Oude Singel 220 in Leiden. Het gezin had acht kinderen. Donner was als predikant tot ver buiten Leiden geliefd.

Het kerkgebouw waarin hij preekte staat op de Herengracht. In 1860 was het kerkgebouw op de Hooigracht, nr. 97/99.

De heer Donner overleed op 31 augustus 1903 en werd in Rijnsburg begraven op de Sandtlaan. De plechtigheid had een exclusief gereformeerd karakter. Hoewel Donner sinds 1877 geen dienstdoend predikant meer was, werd de kist door leden van ‘zijn’ kerkenraad naar het graf gedragen.

Ds. Kouwenhoven en een zoon van Donner, ook predikant, spraken tijdens de plechtigheid. Vervolgens werd Ps 84, vers 6 gezongen. J.H. Donner is de betovergrootvader van politicus Piet Hein Donner.

Loopbaan
Opleiding:  Theologische school Arnhem
1875  Tehuis voor militairen, commissie, president
1876  Chr. Jongelingsvereniging  “Obadja”, erelid
1879  A.R. raadslid in Leiden
1880  Staten-Generaal, lid Tweede Kamer
1881  Chr. Ger. Kerk – zendingsschool directeur
1881  Staten-Generaal, kiesdistrict Leiden, lid Tweede Kamer
1886  Ned. Pensioenver. voor werklieden afd. Leiden, bestuurslid
1887  Centrum A.R. kiesver. “Ned en oranje” afd. Leiden, voorzitter Tweede Kamer
1887  Kiesver. “Ned en oranje”, vicevoorzitter
1888  Chr. nationaal onderwijs – hulpverlening, vicevoorzitter
1890  Cie. voor het Tehuis voor militairen, president, ere voorzitter
1890  Directeur
1897  A.R. kiesver. “Ned en oranje”, bestuurslid, Ridder in de orde van de Ned. Leeuw